Volg ons op
Volg ons op
De vos (Vulpes vulpes) behoort tot de familie van de hondachtigen. De vos heeft een oranjebruine, rode of bruingrijze vacht, korte poten en een langgerekt lichaam. De wintervacht is veel dikker dan de zomervacht en meestal grijzer van kleur. De vos heeft een goed gehoor en reuk, maar ziet minder scherp. Vossen zijn erg snel, ze kunnen snelheden tot 60 km per uur behalen en leggen per dag grote afstanden af. In het wild kunnen vossen tien jaar oud worden, maar door de jacht worden veel vossen niet ouder dan drie jaar.
Leefgebied
Vossen komen bijna overal ter wereld voor. Ze hebben leefgebieden in Noord-Amerika, Europa, Noord-Afrika, Azië en Australië. Ze leven graag in bossen, maar doordat mensen steeds meer van het leefgebied van vossen innemen komen ze ook voor in buitenwijken en stadsparken. Een mannetje en vrouwtje delen één territorium en varieert meestal tussen de 100 en 400 hectare, maar kan ook vele mater groter zijn, afhankelijk van het leefgebied en voedselaanbod.
Leefwijze
De vos is een schemer- en nachtdier en leeft in familiegroepen bij elkaar. Vossen graven holen in en worden meestal alleen door de vrouwtjes gebruikt om in te slapen, in winter en voorjaar, als ze drachtig zijn of kleine jongen hebben. In de overige jaargetijden slapen ze meestal, net als de meeste mannetjes het gehele jaar door op een beschut plekje bovengronds. Vossen zijn niet echt kieskeurige eters: ze leven van wat zich ter plaatse het gemakkelijkst laat verschalken. Daarom eten ze naast kleine knaagdieren, haasachtigen en vogels ook eieren, bessen fruit en afval. Ze besluipen hun prooien en klimmen in bomen om eieren uit nesten te pikken.
Paren en baren
Vossen paren tussen december en februari, afhankelijk van vossensoort. Tijdens de dagen voor de geboorte, blijft het vrouwtje in haar hol. Het mannetje brengt haar voedsel of ze peuzelt een eerder verstopte prooi op. Na een draagtijd van ongeveer 53 dagen worden de jongen geboren. Pas na een dag of twaalf gaan de oogjes van de jongen open. Hun eerste stapjes buiten het hol zetten ze na een week of drie tot vier. Tegen die tijd worden ze meestal door het vrouwtje naar een ander, groter hol verplaatst. Na vier weken krijgen de jonge vosjes vast voedsel. Het mannetje woont niet in het hol, maar brengt wel voedsel aan in de eerste weken. Vanaf half juni verblijven de jongen meestal bovengronds, vaak op een plek met dicht struikgewas. Vanaf eind september gaan de jongen op zoek naar een eigen territorium. Hun zwerftochten strekken zich soms tot enkele tientallen kilometers afstand van hun geboorteplaats uit.
Leefomstandigheden
Vossen worden gefokt en bejaagd voor hun vacht. Vossen zijn niet geschikt om in kleine draadstalen kooien te houden, de welzijnsproblemen zijn erg groot op vossenfokkerijen. Het zijn ongedomesticeerde roofdieren die nog dezelfde kenmerken bezitten als hun wilde soortgenoten. Een vossenkooi is meestal 64 cm breed, 100 cm lang en 75 cm hoog. Hier zitten een, maar vaker twee, vossen in opgesloten. Vossen lopen vaak langdurig in rondjes of draaien voortdurend met hun kopje. Dit abnormale gedrag wordt veroorzaakt door de onnatuurlijke huisvesting van de dieren. Ze verminken zichzelf door hun staart kapot te bijten en weigeren soms wekenlang te eten. Het voer bestaat uit een prak slachtafval van kip en vis. Rennen in een kooi is uiteraard uitgesloten. De dieren zitten met duizenden dicht op elkaar, in de stank van elkaars uitwerpselen. Vossen zijn angstig voor mensen, maar op de fokkerij kunnen ze niet vluchten.
Levenscyclus
Vossen paren tussen december en februari, afhankelijk van vossensoort. Mannetjes worden bij de vrouwtjes gezet en vervolgens vindt er natuurlijke of kunstmatige bevruchting plaats. De draagtijd duurt ongeveer 53 dagen. Spontane abortussen komen veelvuldig voor en de jongensterfte is hoog. De oorzaak ligt onder andere bij problemen bij de bevalling, infecties en aangeboren afwijkingen. In veel van de gevallen worden de jongen uit angst en frustratie door hun eigen moeder doodgebeten of zelfs opgegeten. Tot maximaal acht weken blijven de jongen bij hun moeder om vervolgens in groepjes bij elkaar te worden gekooid. In november wordt op abrupte wijze een einde gemaakt aan dit treurige bestaan. De vossen worden dan geëlektrocuteerd met een ijzeren staaf in hun anus. Dit gaat ook vaak fout, waardoor levend villen het gevolg is. Vossen in de bontindustrie leven ongeveer zeven maanden.
Cijfers
Hoeveel vossen er exact worden gebruikt in de bontindustrie is moeilijk te bepalen. De enige beschikbare cijfers over de bontproductie is afkomstig van de sector zelf.
De zeer ernstige welzijnsproblemen die vossen op fokkerijen kennen bracht de minister van Landbouw er in 1995 toe de vossenfokkerij in Nederland te verbieden. Elk jaar werden er tot op dat moment in ons land 20.000 vossen gefokt voor hun vacht door zo’n tien fokkerijen.
Bont voor Dieren voerde jarenlang campagne en een politieke lobby voor een verbod, wat resulteerde in een enorme overwinning. Het voorstel van de minister werd door de gehele Tweede Kamer gesteund. Dat betekende helaas niet dat de toenmalige fokkerijen hun hekken direct moesten sluiten. Er gold een overgangstermijn tot 1 april 2008. In deze overgangsperiode mochten bestaande fokkers hun bedrijf niet uitbreiden en er mochten ook geen nieuwe vossenfokkerijen worden opgezet. Het Nederlandse verbod kent een voorbeeldfunctie: in 2009 haalde ook Denemarken een streep door de vossenfokkerij. Het feit dat Nederland al een vossenfokverbod kent, was een belangrijke steun in de rug voor het Deense verbod.
In andere landen mogen vossen helaas wél voor hun bont gefokt en gedood worden. In China is de bontindustrie snel aan het groeien. Vossen worden hier in armzalige fokkerijen gefokt en vervolgens anaal geëlektrocuteerd of zelfs doodgeslagen of levend gevild. Ondanks het feit dat vossenfokkerijen in Nederland zijn verboden, mag het bont van deze dieren nog wel verkocht worden in Nederland. We werken eraan om ook de verkoop van vossenbont in Nederland te verbieden. Dat is een logische stap nu de productie van dit wrede product al verboden is ons land.