Als je de modebladen mag geloven, blijft imitatiebont een trend voor het najaar van 2025. Zo schrijft ELLE op 3 juli: “Als je dacht dat we de faux fur-trend achter ons lieten, heb je het flink mis. Fendi, Gucci en Simone Rocha bewezen het tegendeel door modellen massaal de catwalk op te sturen in faux fur-jassen.” Het imitatiebont ziet er razend echt uit; blijkbaar blijft de bontuitstraling een aantrekkelijk fenomeen voor veel designers.
Bont voor Dieren krijgt vaak de vraag hoe zij denkt over tweedehands bont of imitatiebont. Dat ‘nieuw’ geproduceerd bont op geen enkele wijze ethisch of verantwoord is, is voor velen zonneklaar. Elk jaar worden wereldwijd naar schatting twintig miljoen dieren gedood voor hun vacht; binnen de Europese Unie meer dan zes miljoen. De meeste dieren (nertsen, vossen, chinchilla’s en wasbeerhonden) worden gefokt in kleine kooien waar zij lijden aan stress, angst, verwondingen en verveling. Na een leven van enkele maanden worden ze door elektrocutie of vergassing doodgemaakt. Naast deze duidelijke miskenning van dierenwelzijn, wijzen wetenschappers nog op een ander probleem met bont: het is slecht voor de leefomgeving. Zo zorgt de lozing van meststoffen en chemicaliën in bodem en water voor ernstige vervuiling. Ook worden in het productieproces schadelijke stoffen gebruikt die in de uiteindelijke bontproducten kunnen achterblijven.
Onze missie: een wereld zonder bontindustrie
Maar hoe zit het dan met bont dat al lang geleden gemaakt is? Of met bont dat niet van dieren is, maar van synthetisch materiaal? In dit artikel leggen wij uit waarom Bont voor Dieren geen voorstander is van het dragen van welke vorm van bont dan ook, ook niet als het gaat om tweedehands of imitatie.
Let wel: deze standpunten zijn gevormd vanuit onze kernmissie. Bont voor Dieren bestaat om één duidelijke reden: we willen een einde maken aan de wereldwijde bontindustrie. Ons uitgangspunt is dat ieder dier een uniek, voelend wezen en het recht heeft op een leven vrij van uitbuiting. Dit uitgangspunt vormt ook de basis voor onze standpunten over oud bont en imitatiebont.
Wij pleiten voor een samenleving waarin het dragen van bont, in welke vorm dan ook, niet meer vanzelfsprekend is. Ons doel is niet om mensen tegen de borst te stoten en uit te dragen dat ‘niets meer mag’, maar om een grote verandering ten goede van pelsdiersoorten te bereiken.
Tweedehands bont
Steeds meer mensen kiezen ervoor om niet al hun kleren nieuw te kopen. Voor het produceren van nieuwe kleding zijn namelijk veel nieuwe grondstoffen nodig en zeker de fast fashion industrie heeft desastreuze gevolgen voor milieu en mens. Zo wordt al jaren gewezen op de kwetsbare positie van textielarbeiders, met name in landen als Bangladesh en Pakistan, waar lonen vaak laag zijn en arbeidsomstandigheden onder druk staan. Ook op ecologisch vlak laat de sector diepe sporen na: voor de productie van één katoenen T-shirt is gemiddeld zo’n 2.700 liter water nodig, genoeg drinkwater voor één persoon gedurende tweeënhalf jaar (!).
In reactie daarop kiezen consumenten steeds vaker voor circulaire alternatieven, zoals kringloop- of vintagewinkels of digitale platforms als Vinted en Marktplaats. Hoe leuk is het immers als er een uniek item gevonden wordt, wat bij jou in de kledingkast nog een tweede leven kan krijgen?
Ook oude bontjassen worden regelmatig aangeboden in winkels en op digitale platforms. Bont voor Dieren ontvangt hierover geregeld meldingen van betrokken volgers en houdt zelf ook nauwlettend in de gaten wat er op dergelijke platforms gebeurt. Maar wat is ons standpunt over tweedehands bont?
Hoewel wij erkennen dat ouder bont de huidige bontindustrie niet rechtstreeks financiert, spreken wij ons uit tegen het dragen van dierlijk bont, hoe oud dat bont dan ook mag zijn. We geven vijf redenen waarom wij geen voorstander zijn van het dragen van oud bont.
1. Dierenleed heeft geen houdbaarheidsdatum
Of het nu nieuw of oud bont is: het dragen van oud bont is nog steeds het dragen van een gedood dier, met al het leed dat het dier doorstaan heeft. Aanvullend kan worden gerefereerd aan de uitspraken van de Australisch-Zweedse Emma Hakansson, een voorvechter van ethische fashion. In een podcast in het voorjaar van 2025 legt zij uit waarom ook zij zich uitspreekt tegen het dragen van oud bont, gemaakt van bijvoorbeeld nertsen of vossen. Hakansson wijst erop dat het niet zo heel lang geleden de normaalste zaak van de wereld was om jassen, gemaakt van honden- en kattenbont te dragen. Tegenwoordig zouden veel mensen zich rot schrikken als zij erachter komen dat die ene oude bontjas uit een vintagewinkel gemaakt is van tien kattenvachten. Bont voor Dieren vermoedt dat de meeste mensen deze jas liever niet zouden dragen – ook wanneer deze kattenbontjas uit 1960 komt. Dezelfde logica gaat volgens Hakansson en Bont voor Dieren op voor bont afkomstig van vossen, nertsen of wasbeerhonden. Waarom zou bont van deze dieren wél acceptabel zijn, alleen omdat het historisch meer genormaliseerd is?
Als we als samenleving werkelijk waarde hechten aan dierenwelzijn, dan zou het niet relevant mogen zijn van welk dier het bont afkomstig is; voor élke bontjas hebben dieren in de bontindustrie ondraaglijk geleden.
2. Is het dierlijke bont wel echt oud of tweedehands?
Ten tweede is het niet altijd duidelijk of je wel echt te maken hebt met ‘oud’ bont. Het is voor de gemiddelde persoon namelijk niet eenvoudig om vast te stellen uit welke periode het bont stamt. Hoewel het etiket of de verkoper kan beweren dat het gaat om ‘oud’ of ‘vintage’ bont, is dat in de praktijk maar moeilijk te controleren. Niet al het zogenoemde vintagebont stamt daadwerkelijk uit een andere tijd; het komt voor dat relatief nieuw bont wordt verkocht onder het mom van ‘vintage’. De term is door de tijd heen een populaire modeterm geworden, maar is objectief gezien allesbehalve scherp afgebakend.’
Vanwege het gebrek aan duidelijkheid en de onmogelijkheid om de herkomst van bont te controleren, doe je er beter aan om ook ‘oud’ bont links te laten liggen.
3. Dierlijk bont is niet duurzaam
Een veelgehoord argument is dat het dragen van oude bontjassen duurzaam is. De bontindustrie vertelt graag dat bont gemaakt is van natuurlijke materialen en veel beter is dan het dragen van imitatiebont. Volgens deze redenering is het ‘herdragen’ van een oude bontjas een duurzame keuze.
In een rapport uit 2023 van Humane Society International is vastgesteld dat de milieu-impact van dierlijk bont aanzienlijk groter is dan die van andere materialen, en de kledingindustrie wordt genoemd als een van de meest vervuilende ter wereld. Net als andere intensieve landbouwsystemen heeft het fokken en doden van duizenden dieren op bontfokkerijen een grote ecologische voetafdruk. Voor elke jas zijn talloze dieren nodig, die eerst gevoed, gehuisvest en gekoeld moeten worden, een proces dat enorme hoeveelheden energie, water, grondstoffen en voer vergt. De productie van bont is dus nooit ‘schoon’, ook niet als het eindproduct later via een tweedehandswinkel opnieuw in omloop komt.
Daarnaast zijn oude bontjassen allesbehalve onschuldig op het gebied van chemische veiligheid. Zowel in Nederland als internationaal hebben onderzoeken aangetoond dat veel bontjassen, ook tweedehands, schadelijke stoffen bevatten. Bont moet immers chemisch worden geconserveerd om te voorkomen dat het gaat rotten. Daarbij worden onder andere formaldehyde en chroomzouten gebruikt: stoffen die bekendstaan als mogelijk kankerverwekkend en schadelijk voor mens en milieu. Bij slijtage of langdurig contact kunnen deze stoffen vrijkomen en gezondheidsrisico’s opleveren. Sommige bontjassen zijn zelfs getest als “onveilig” voor kinderen.
Is het onder deze omstandigheden dan wel echt eerlijk om bont aan te wijzen als een ‘natuurlijk’ of ‘duurzaam’ product? Bont voor Dieren denkt van niet.
4. Je inspireert anderen om nieuw dierlijk bont te kopen
Ten vierde wijst Bont voor Dieren op het risico dat het dragen van oud bont anderen kan inspireren om nieuw bont aan te schaffen. De zichtbaarheid van bont in het straatbeeld kan namelijk wel degelijk invloed uitoefenen op modebeleving en consumentengedrag.
Wanneer mensen anderen zien in een (oude) bontjas, kan dat bijdragen aan het normaliseren of zelfs herwaarderen van bont als modieus. In sommige gevallen werkt dit zelfs inspirerend en kan het mensen aanzetten om nieuw bont te kopen. Dat zagen we ook terug tijdens de zogeheten mob wife-trend in 2024, waar bontjassen opnieuw werden gepresenteerd als stijlstatement. Hierdoor dreigde bont opnieuw een glamoureus imago te krijgen.
5. Dierlijk bont is niet nodig!
Een laatste, maar toch onmisbare opmerking: het dragen van dierlijk bont is niet nodig in ons zeeklimaat! Vaak wordt gewezen op het warme karakter van een oude bontjas. De jas zou je heerlijk warm houden en je beschermen tegen lage temperaturen. Toch geldt, zeker voor Nederland, dat het écht niet nodig is om bont te dragen. Natuurlijk kennen we soms koude perioden, maar er bestaan genoeg warme tweedehands alternatieven waar geen ernstig dierenleed mee gepaard is gegaan.
Conclusie
Over oud bont zijn we dan ook duidelijk. Draag het liever niet.
Imitatiebont
Maar hoe zit het met imitatiebont? Bont voor Dieren is blij wanneer mensen kiezen voor dierleedvrije producten. Imitatiebont zou in dat geval een alternatief kunnen zijn. Toch zien wij ook bij imitatiebont risico’s die niet over het hoofd moeten worden gezien. We leggen het graag uit.
1. Is het wel imitatiebont?
Een eerste probleem is dat je er niet altijd van uit kunt gaan dat iets gemaakt is van imitatiebont. Maar weinig mensen slagen erin om dit met het blote oog te zien. Ook komt het geregeld voor dat iets wat als imitatiebont wordt aangeprijsd, daadwerkelijk dierlijk bont is. Bont voor Dieren krijgt daar regelmatig meldingen over als het gaat om producten van Vinted of Marktplaats. Ook recente onthullingen uit Australië laten zien dat twee mutsen met pompons die gemaakt zouden zijn van acryl, daadwerkelijk gemaakt waren van wasbeerhonden. Fouten met etikettering vinden dan ook plaats, wat betekent dat mensen ongewild dierenvachten in hun garderobe hebben. Vreselijk, toch?
Je kunt er dus niet altijd van op aan of iets wel of niet imitatiebont is. Om risico’s te vermijden, is het dan ook beter om ook geen imitatiebont te kopen.
2. Wat straalt imitatiebont uit?
Imitatiebont lijkt onschuldig, maar draagt bij aan iets waar we als organisatie principieel tegen zijn: het normaliseren van het beeld dat bont dragen mooi of luxe is. Imitatiebont kan door zijn uiterlijk hetzelfde signaal afgeven als echt bont en daarmee juist bijdragen aan het idee dat bont acceptabel of modieus is.
Mode is vaak een visuele en psychologische kwestie. Als consumenten en designers bont (of iets wat erop lijkt) blijven associëren met stijl of status, blijft er markt en maatschappelijke ruimte voor de verkoop van echt bont, vooral in landen waar bont nog geen taboe is.
3. Helaas, imitatiebont is ook niet heel goed voor de planeet
De meeste imitatiebontsoorten zijn gemaakt van synthetische vezels zoals acryl, polyester, nylon en modacryl, die allemaal afkomstig zijn van fossiele brandstoffen. Deze op plastic gebaseerde materialen zijn energie-intensief om te produceren, kunnen microplastics in waterwegen achterlaten en worden niet biologisch afgebroken.
Wat moet ik dan dragen? Mag ik dan helemaal niets meer?!
Bont voor Dieren wil zeker niet dat mensen het idee hebben dat niets meer ‘mag’. Dat is zeker niet zo. We proberen simpelweg een einde te maken aan de vreselijke bontindustrie, die al veel te veel dierlijke slachtoffers heeft gemaakt.
Bont voor Dieren is vóór diervriendelijke mode. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel mooie alternatieven. Zo zijn er jassen gemaakt van gerecyclede PET-flessen. Ook op deze website vind je veel mooie jassen gemaakt van gerecycled materiaal. Natuurlijk kun je ook Vinted, kringloopwinkels of vintagekledingwinkels afstruinen voor een mooie, diervriendelijke jas!
Wil je weten in welke winkels geen bont te vinden is? Ga dan naar de Fur Free Retailer list!